Studieschuld aflossen: hoe werkt het terugbetalen?
Op deze pagina
Aanloopfase DUO: vanaf wanneer moet je studieschuld aflossen?
Rente over studieschuld
Hoogte studieschuld berekenen: wat moet je DUO terugbetalen?
Terugbetalingsregels studieschuld bij DUO
Kwijtschelding van studieschuld
Maandbedrag studieschuld berekenen
Studieschuld aflossen of niet?
Studieschuld in één keer aflossen
Terugbetalen van studieschuld uitstellen: de ‘jokerjaren’
Studieschuld afbetalen tijdens studie
De basisbeurs komt terug
Aanloopfase DUO: vanaf wanneer moet je je studieschuld aflossen?
Er is een aanloopfase voor het aflossen van jouw studieschuld bij DUO. Dat wil zeggen dat je niet direct hoeft te betalen na je studie. Wanneer je je studieschuld wel moet terugbetalen? De aanloopfase start op 1 januari van het jaar na jouw afstuderen en duurt vanaf dat moment twee jaar. Na de aanloopfase begint de aflosfase. Pas in die fase ben je verplicht om elke maand een stukje studieschuld terug te betalen.
Rente over studieschuld
Houd er rekening mee dat de rente over jouw studieschuld tijdens de aanloopfase van DUO doorloopt. Het bedrag dat je moet terugbetalen kan in de tussentijd dus stijgen. DUO stelt het rentepercentage over studieleningen jaarlijks bij. Het jaar waarin je afstudeerde, bepaalt de hoogte ervan. Gelukkig is het rentepercentage in het algemeen bij DUO relatief laag.
Om precies na te gaan welke rente je betaalt over jouw studieschuld, kun je op de website van DUO jouw jaartal invoeren.
Hoogte studieschuld berekenen: wat moet je DUO terugbetalen?
De ene studieschuld is de andere niet. De hoogte van jouw studieschuld is de belangrijkste factor voor de hoogte van je maandelijkse aflossing. Maar er spelen nog meer aspecten een rol:
- Financiële draagkracht, gebaseerd op je inkomen (en dat van je partner, afhankelijk van wanneer je studeerde).
- Het rentepercentage over jouw studielening.
- Hoe lang de aflosfase voor jou duurt. Je mag sneller aflossen, maar er is ook een maximum. 35 jaar of 15 jaar, ook weer afhankelijk van de periode waarin je studeerde. Meer over de terugbetalingsregels die DUO hanteert vind je in de volgende paragraaf.
Terugbetalingsregels studieschuld bij DUO
Belangrijk om te weten: DUO heeft geen algemene terugbetalingsregels. Hoeveel en hoelang je aflost? Dat hangt af van de periode waarin je studeerde. Er zijn hiervoor drie categorieën. Weet je niet zeker onder welke categorie je valt? Vul dan de korte vragenlijst op de website van DUO in.
1. Terugbetalingsregels vanaf 2018
De categorie met terugbetalingsregels vanaf 2018 is voor oud-studenten die hun studie kortgeleden afrondden. Voor hen gelden deze regels:
- De aflosfase is maximaal 35 jaar.
- DUO houdt standaard rekening met draagkracht. Het inkomen van je partner telt daarvoor mee.
- Je hoeft niet meer dan 4 procent van je inkomen boven de zogeheten ‘draagkrachtvrije voet’ te betalen. De draagkrachtvrije voet is gekoppeld aan het minimumloon. Ben je alleenstaand en heb je geen kinderen? Dan is de draagkrachtvrije voet gelijk aan het minimumloon. Voor alle andere gevallen ligt dit op 143 procent van het minimumloon.
- Je bent verplicht om af te lossen via automatische incasso.
2. Terugbetalingsregels vanaf 2012
Een andere groep valt onder de terugbetalingsregels vanaf 2012. Voor deze categorie gelden de volgende regels:
- De aflosfase is maximaal 15 jaar.
- DUO houdt standaard rekening met draagkracht. Het inkomen van je partner telt daarvoor mee.
- Je hoeft niet meer dan 4 procent van je inkomen boven de zogeheten ‘draagkrachtvrije voet’ te betalen. De draagkrachtvrije voet is gekoppeld aan het minimumloon. Ben je alleenstaand en heb je geen kinderen? Dan is de draagkrachtvrije voet 84 procent van het minimumloon. Voor alle andere gevallen ligt dit op 120 procent.
- Je bent verplicht om af te lossen via automatische incasso.
3. Terugbetalingsregels van voor 2012
Studeerde je langer geleden? Dan val je onder de categorie met terugbetalingsregels van voor 2012. Voor deze groep geldt:
- De aflosfase duurt 15 jaar.
- Je mag zelf om verlaging van het maandbedrag vragen. En je mag zelf bepalen of het inkomen van je partner wel of niet meetelt bij het bepalen van je draagkracht.
- Kies je ervoor om het inkomen van je partner niet mee te tellen? Dan wordt de aflosfase verlengd.
- Hoe hoger je inkomen, hoe hoger DUO jouw draagkracht indeelt. En hoe meer je maandelijks moet betalen. Voordeel: als je meer betaalt, ben je sneller klaar met aflossen.
- Je bent niet verplicht om af te lossen via automatische incasso. Als je daar wel voor kiest, krijg je € 0,77 korting per maand.
Kwijtschelding van studieschuld
Iets dat veel mensen met een schuld bij DUO willen weten: komt mijn studieschuld in aanmerking voor kwijtschelding? Het antwoord is eenvoudig: in de basis is het de bedoeling dat de volledige studieschuld wordt afbetaald. Er zijn wel enkele uitzonderingen. In de volgende scenario’s kom je in aanmerking voor kwijtschelding van je studieschuld:
- De aflosfase is afgelopen en er is nog een restschuld. Dit kan gebeuren als je een laag inkomen hebt. Je maandelijkse aflossing kan dan naar beneden worden bijgesteld. Op die manier kan het gebeuren dat je na 15 of 30 jaar nog niet alles hebt afgelost. In dit scenario kiest duo voor een kwijtschelding van je studieschuld.
- Bij grondige medische redenen kun je DUO vragen om kwijtschelding van je resterende studieschuld.
- Bij overlijden vervalt de schuld.
Maandbedrag studieschuld berekenen
Als je weet met welke categorie terugbetalingsregels je te maken hebt, weet je nog niet hoeveel je moet terugbetalen. Dat hangt natuurlijk vooral af van de hoogte van je schuld. DUO heeft op haar site een handige rekentool staan, waarmee je het maandbedrag van jouw studieschuld kunt berekenen.
Maandbedrag verlagen
De rekentool van DUO gaat –om het maandbedrag van je studieschuld te berekenen– uit van jouw inkomen. Gaat je inkomen achteruit? Dan daalt ook het bedrag dat je maandelijks aflost. Het maandbedrag wordt op deze manier automatisch verlaagd voor iedereen die onder de terugbetalingsregels van na 2012 valt.
Val je onder de regels van voor 2012? Dan daalt je maandbedrag niet automatisch mee met je inkomen. Je kunt DUO dan vragen je maandbedrag te verlagen. Dat hoef je maar één keer te doen. Vanaf je eerste aanvraag bepaalt DUO elk jaar of ze je maandbedrag gaat verlagen of juist weer verhogen. Dat gebeurt op basis van informatie van de Belastingdienst.
Studieschuld aflossen of niet?
Je studieschuld eerder aflossen of niet? Dat is een vraag waar veel oud-studenten mee zitten. Is het bijvoorbeeld beter om je studieschuld af te betalen of om te sparen? Deze vraag is niet eenvoudig te beantwoorden. De belangrijkste reden die mensen hebben om af te willen lossen, is het kopen van een huis. In Nederland weegt je studieschuld mee voor het afsluiten van een hypotheek. Maar niet voor iedereen even zwaar:
- Val je onder het ‘oude stelsel’? Dan heb je vijftien jaar om je studieschuld bij DUO af te betalen. Je studieschuld weegt in dit geval zwaarder mee voor je hypotheekverstrekker dan een schuld uit het nieuwe stelsel.
- Een oud-student die studeerde onder het nieuwe stelsel of leenstelsel, mag in 30 jaar afbetalen. Hypotheekverstrekkers wegen die schuld dan ook minder zwaar mee.
Wil je in de nabije toekomst een huis kopen? Dan kan het verstandig zijn eerst je studieschuld af te betalen. Je kunt dan meer lenen. Ben je nog niet van plan een huis te kopen? Ook dan kan het slim zijn om af te lossen, als dat mogelijk is. De rente op een studielening is nu laag, maar kan in de toekomst weer stijgen. Dan is het fijn als jij (een deel van) je studieschuld al afgelost hebt!
Is je studieschuld hoog en je inkomen niet? Lagere inkomens hoeven minder af te lossen. Een lager inkomen betekent dus een lager maandbedrag. De hoogte van je studieschuld speelt daarin geen rol. Het kan dus zijn dat je na je aflosperiode nog een restschuld hebt. Die wordt op dat moment kwijtgescholden.
Studieschuld in één keer aflossen
Als je kiest voor extra aflossen van je studieschuld, is het dan verstandig dit in één keer te doen? De rentestand is in het algemeen al jaren laag. En de rente op een studielening van DUO is al helemaal laag. Maar een studielening loopt dus 15 of zelfs 30 jaar. Over zo’n lange tijd kan een laag rentepercentage toch tot een hoog rentebedrag leiden. Ga dus na hoe hoog jouw rentepercentage is. Ligt deze op nul procent? Dan maakt het niet uit wanneer je aflost. Ligt deze (iets) hoger dan nul procent? Dan kan het geld schelen als je je studieschuld in één keer aflost.
Terugbetalen van studieschuld uitstellen: de ‘jokerjaren’
Voor wie maandelijks aflost, maar tijdelijk moeite heeft het bedrag te betalen, heeft de overheid een tegemoetkoming. Je kunt het terugbetalen van je studieschuld uitstellen. Deze tijdelijke pauze – gekscherend ook wel ‘jokerjaren’ genoemd – mag maximaal vijf jaar duren. Er zijn geen strenge voorwaarden aan verbonden. Als jij het terugbetalen van je studieschuld tijdelijk wilt uitstellen, mag dat. Tijdens deze pauze loopt de rente wel door. Het kan dus zo zijn dat je studieschuld na de jokerjaren iets hoger is dan daarvoor.
Studieschuld afbetalen tijdens studie
Je mag elk moment een extra aflossing doen bij DUO. Dus in theorie kun je je studieschuld al afbetalen tijdens je studie. Als jouw inkomenssituatie flink is veranderd, is het misschien goed om dit te doen. Het geeft een goed gevoel als je straks afstudeert met een schone lei, zonder schulden.
De basisbeurs komt terug
De regering heeft bepaald dat de basisbeurs terugkomt. Het leenstelsel wordt vanaf collegejaar 2023/2024 afgeschaft. De basisbeurs komt terug vanaf die jaargang. Studenten krijgen weer een vast bedrag als prestatiebeurs of gift. Voor sommige studenten komt daar een aanvullend bedrag bij. Dat wordt bepaald door het inkomen van je ouders. Ook blijft het mogelijk om meer te lenen bij DUO.
Ook worden studenten die onder het leenstelsel hebben geleend gecompenseerd. Zij zijn de pechgeneratie. Hoe dit precies gaat werken en de hoogte van het compensatiebedrag is nog niet bekend. Het plan is dat elke student een tegemoetkoming kan krijgen van € 359 per studiejaar, met een maximum van € 1.436. Dat bedrag krijgen ze als korting op hun studieschuld, of uitbetaald op hun rekening.
Let op: deze plannen zijn nog niet goedgekeurd door de Eerste Kamer. Die moet er nog over stemmen, wat waarschijnlijk in juli gebeurt.
Terug naar de overzichtspagina