Afgestudeerd? Of stoppen met je opleiding? Een checklist 

Wat moet je regelen na het stoppen met studeren? 

Voor iedere student is de situatie anders. Misschien heb je veel geleend voor je studie. Of bekostigde je het helemaal zelf. En woonde je op kamers? Of juist nog thuis? In de checklist op deze pagina gaan we alle punten langs. Voor elke student geldt dat je het studentenreisproduct op je ov-chipkaart moet stopzetten. En ook je studiefinanciering moet je beëindigen. Is een punt op deze checklist voor jou niet van toepassing? Ga dan door naar het volgende punt.

1. Studentenreisproduct stopzetten 

We beginnen met het studentenreisproduct op je ov-chipkaart. Iedere student maakt gebruik van deze prestatie. Als je niet meer studeert, vervalt je recht op dit reisproduct. Daarom is het tijdig stopzetten belangrijk. Als je dit niet doet, krijg je in de eerste maand elke twee weken een boete van € 81,40 per halve maand. Zet je jouw reisproduct daarna nóg niet stop? Dan krijg je per twee weken een boete van € 162,82 per halve maand. Eén ding is zeker: een NS-abonnement is voordeliger.

OV-korting na je studie: NS Flex Dal Voordeel

Een leuk extraatje dat bij veel studenten niet bekend is: je krijgt van de NS nog een jaar lang OV-korting na je studie. Dit vanaf het moment dat je niet meer gratis met je studentenproduct mag reizen. Wat je ontvangt is een gratis NS Flex Dal Voordeel-abonnement. Met dit abonnement reis je buiten de spits met 40 procent korting. En geef je drie anderen 40 procent Samenreiskorting als ze met je meereizen. Maar let op: de ov-korting na je studie geldt één jaar en je moet het aanvragen binnen zes maanden na het stopzetten van je studenten-ov. Zet het maar vast in je agenda! 

Studentenreisproduct: terugbetalen als je geen diploma haalt

Het studentenreisproduct is een zogeheten prestatiebeurs. Dat wil zeggen dat het in eerste instantie een lening is en een gift wordt als je jouw diploma haalt. Dat moet binnen tien jaar. Behaal je jouw diploma niet, of niet op tijd? Dan moet je het studentenreisproduct of ‘OV-lening’ terugbetalen. Hiervoor geldt een tarief per maand, dat per kalenderjaar verandert. Je leest er meer over op de site van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).

2. Studiefinanciering stopzetten 

Ook je studiefinanciering moet je stopzetten als je gaat stoppen met studeren. Doe dat snel. Of je nu een basisbeurs, aanvullende beurs of lening hebt: je moet ze allemaal terugbetalen als je te veel hebt ontvangen.

Moet je studiefinanciering terugbetalen als je stopt met je opleiding? 

Sinds 2023/2024 is studiefinanciering een gift. Zolang je jouw diploma binnen tien jaar haalt, hoef je de basisbeurs niet terug te betalen. Boven op de basisbeurs en eventuele aanvullende beurs kun je vrijwillig nog bijlenen. Alleen als je te lang studiefinanciering ontvangt, moet je dat terugbetalen. Voor studiejaar 2023/2024 was de basisbeurs acht jaar lang een lening. Mensen die één of meerdere jaren studeerden tijdens dit leenstelsel hebben recht op een tegemoetkoming.

Beslis je in het eerste jaar van je studie dat je wilt stoppen? Dan hoef je de basisbeurs, aanvullende beurs en studentenreisproduct niet terug te betalen, mits je je studie stopzet vóór 1 februari. Met deze regeling krijg je als student de tijd om te kijken of de opleiding bij je past. Hieronder lees je daar meer over.

Boete bij te laat stopzetten van studiefinanciering of studenten-ov  

De boete voor het te laat stopzetten van je studentenreisproduct of studenten-ov is:

Voor het te laat stopzetten van je studiefinanciering ontvang je in principe geen boete. Je moet het geld wel terugbetalen. Een studielening betaal je sowieso terug, dus de te lang ontvangen studiefinanciering komt dan bij je studieschuld.

Lees hier alles over Studiefinanciering

3. Uitschrijven bij je studie 

Als je de studiefinanciering en je studentenreisproduct hebt stopgezet, moet je jezelf nog uitschrijven bij je studie. Dat kun je doen via Studielink. Sommige onderwijsinstellingen doen dit voor je, andere niet. Als je inlogt op Studielink kun je inzien of je jezelf nog moet uitschrijven bij je studie.

Houd rekening met de 1-februariregeling 

Stop je tijdens je eerste jaar met studeren omdat de opleiding je niet bevalt? Ook dan moet je je uitschrijven bij je studie. Maar let op de 1-februariregeling. Als je jezelf vóór 1 februari uitschrijft, hoef je het studentenreisproduct en eventuele aanvullende beurs niet terug te betalen. Dit geldt alleen als je in hetzelfde studiejaar niet opnieuw studiefinanciering aanvraagt of ontvangt.

Voorwaarden 1-februariregeling 

Dit zijn de voorwaarden van de 1-februariregeling:

5. Controleer of je collegegeld terugkrijgt (of studiegeld)

Deze stap kun je overslaan als je bent afgestudeerd met een diploma. Maar ben jij tussentijds gestopt? Controleer dan of je collegegeld terugkrijgt. Als je voortijdig stopt met je studie, krijg je je collegegeld voor dat jaar waarschijnlijk voor een deel terug. Dit regel je met de hogeschool of universiteit. Of met je mbo-instelling, als je aan het mbo studeert. Je onderwijsinstelling vertelt je wat je moet doen om collegegeld of studiegeld terug te krijgen.

6. Studieschuld? Bekijk de terugbetaalregeling bij DUO 

Veel studenten lenen geld bij om rond te komen. Daarnaast kampen veel mensen die gestudeerd hebben tussen 2015 en 2023 nog met een schuld vanwege het leenstelsel. Het is belangrijk om na te gaan hoe groot je schuld is. Met de DUO kun je een terugbetaalregeling treffen.  

Je studieschuld hoef je niet direct terug te betalen. In de eerste periode zit je namelijk in de aanloopfase. Die start op 1 januari in het jaar nadat je stopt met je opleiding. Daarna duurt de aanloopfase nog twee jaar. Op dat moment begint de aflosfase en moet je maandelijks gaan aflossen.  

Je studieschuld sneller aflossen of in één keer aflossen mag natuurlijk ook. Kijk voor meer info over het terugbetalen van je studieschuld op de informatiepagina. 

Meer over studieschuld terugbetalen

7. Zet je studentenrekening om in een reguliere betaalrekening 

Heb je een speciale jongerenrekening of studentenrekening? Dan kan het zijn dat je na je studie hierop geen recht meer hebt. Elke bank heeft hiervoor eigen voorwaarden. Bij RegioBank is de Jongerenrekening voor iedereen tot en met 27 jaar oud. Of je studeert of niet maakt niet uit. Heb jij een Jongerenrekening bij RegioBank en ben je bijna 28? Dan wordt jouw rekening automatisch omgezet naar een betaalrekening.

Meer over de betaalrekening van RegioBank

8. Pas eventueel je verzekeringen aan 

Veel verzekeraars bieden speciale studentenpolissen aan. Daarmee kun je bijvoorbeeld een inboedel- en aansprakelijkheidsverzekering voordelig afnemen. Maar de voorwaarde voor zo’n verzekering is natuurlijk dat je student bent. Heb jij zo’n studentenpolis? Check dan bij je verzekeraar hoe zij hier mee omgaan. En zet je polis om als dat nodig is.

Heeft je zelfstandig adviseur je geholpen met je verzekeringen? Dan kan hij of zij je ook helpen met het omzetten wanneer nodig. Mogelijk betaal je hiervoor wel advieskosten.

Studeer je, maar heb je niet zo’n studentenpolis? Kijk dan voor meer informatie over verzekeringen op onze pagina over kosten en uitgaven.

Meer over kosten en uitgaven

9. Controleer of je nog steeds recht hebt op toeslagen 

Bijna alle studenten hebben recht op zorgtoeslag. Sommige studenten hebben – afhankelijk van hun woonsituatie – ook recht op huurtoeslag. Ontving jij als student deze toeslagen? Ga dan goed na of je daar nog steeds recht op hebt. Als je het later terug moet betalen is dat erg vervelend.  

Als je een baan vindt en je inkomen daardoor flink stijgt, bestaat de kans dat je geen recht meer hebt op de toeslagen. Je leest hier meer over op onze informatiepagina toeslagen voor studenten.

Alles over toeslagen voor studenten

Wat als je tijdelijk wil stoppen met je studie?  

Deze checklist gaat vooral over afstuderen met diploma. Maar ook lees je hier en daar informatie over stoppen met je studie zonder diploma. Ben jij van plan tijdelijk te stoppen met je studie? Dat kan. Maar zorg dat je een plan hebt. Ga je volgend collegejaar een nieuwe studie doen? En ga je tot die tijd werken?

Als je tijdelijk stopt met je studie, kan het zijn dat je een deel van je collegegeld terugkrijgt. Ook hoef je, als je voldoet aan de voorwaarden van de 1-februariregeling, je ontvangen ov-vergoeding en eventuele beurs niet terug te betalen.

Klaar met studeren, maar nog geen werk gevonden?  

Ben je klaar met je studie, maar heb je nog geen werk? En heb je voorlopig nog geen uitzicht op een baan? Dan kan dat flinke gevolgen hebben voor je financiële situatie. Je vaste lasten lopen namelijk door. Denk aan:

Zorg dat je bewust bent van maandelijkse uitgaven en bespaar waar mogelijk. En kijk wat je kan doen aan je inkomsten. Mogelijk kom je in aanmerking voor een WW-uitkering of Bijstandsuitkering. Dat kan je tijdelijk uit de brand helpen.

Hopelijk vind je makkelijk werk. Maar een goede baan vinden in economisch mindere tijden is lastig. En ook met sommige specifieke opleidingen is dat moeilijk. Misschien is een traineeship voor jou een optie! Het is voor organisaties vaak lastig om talent te vinden. Daarom bieden ze een traineeship aan. Dat is een programma waarin jij in een of twee jaar wordt klaargestoomd voor het werk.

Veel potentiële werkgevers bieden zo’n traineeship-programma aan. Daarbij is de richting van je opleiding niet zo belangrijk voor ze. Ze kijken liever naar je opleidingsniveau. Heb jij een hbo- of wo-opleiding met diploma afgerond? Dan zijn er ongetwijfeld opties.

Als je een traineeship bij zo’n bedrijf doet, ontvang je loon, maar word je in een programma omgeschoold tot professional. Je kunt naar traineeships zoeken op traineeshipplaza.nl.