Partneralimentatie na scheiding
Wat is partneralimentatie?
Na de scheiding zijn jij en jouw partner verplicht om financieel voor elkaar te blijven zorgen. Je ex-partner moet bijdragen aan de kosten voor je levensonderhoud, als je niet genoeg inkomsten hebt om van te leven. Maar dat moet alleen als je ex daar voldoende geld voor heeft. Andersom geldt hetzelfde. Heeft je ex-partner niet genoeg inkomsten om van te leven? Dan draag je bij aan zijn of haar kosten. Deze bijdrage noemen we partneralimentatie.
Wanneer heb je recht op partneralimentatie?
Je hebt recht op partneralimentatie als je getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had en het inkomen van je ex-partner hoger is dan dat van jou. Was je inkomen juist hoger? Dan moet je waarschijnlijk partneralimentatie betalen.
Partneralimentatie bij een samenlevingscontract
Had je een samenlevingscontract? Dan heb je alleen recht op partneralimentatie als dit in het samenlevingscontract staat. Heb je dit destijds niet vastgelegd? Dan is er geen juridische verplichting voor het betalen van partneralimentatie.
Partneralimentatie bij geregistreerd partnerschap
Als jij en je ex-partner een geregistreerd partnerschap hadden, heeft de ex-partner met het laagste inkomen ook recht op partneralimentatie. De regels hiervoor zijn hetzelfde als bij een huwelijk.
Partneralimentatie bij huwelijkse voorwaarden
Je hebt recht op partneralimentatie als je getrouwd was of geregistreerd als partner. Ben je niet onder (beperkte) gemeenschap van goederen getrouwd, maar onder huwelijkse voorwaarden? Ook dan heb je recht op partneralimentatie (of ben je verplicht te betalen). Het is niet mogelijk om in de huwelijkse voorwaarden de verplichting tot partneralimentatie na een scheiding uit te sluiten. Dit mag niet volgens de wet.
De hoogte van de partneralimentatie
De hoogte van de partneralimentatie bepaal je samen met je partner en zet je in het echtscheidingsconvenant. Heb je hier hulp bij nodig? Dan kun je ook een mediator, notaris en/of advocaat inschakelen. De rechter bepaalt de hoogte van het bedrag, als je het hier niet over eens wordt met je partner.
Raak jij of je partner je baan kwijt? Of ga jij of je ex-partner meer verdienen? Dan kan de hoogte van de partneralimentatie veranderen. Een wijziging wordt altijd aan een rechter voorgelegd.
Indexering partneralimentatie
Jaarlijks wordt het bedrag dat je ontvangt of betaalt aan partneralimentatie aangepast aan de loonstijgingen. Dit wordt de indexering van alimentatie genoemd. Het indexpercentage wordt door de overheid vastgesteld.
Partneralimentatie berekenen
Hoeveel partneralimentatie je ontvangt of moet betalen hangt af van de gemaakte afspraken. Maar het maken van deze afspraken kan lastig zijn. Er zijn online verschillende tools die je kunnen helpen met partneralimentatie berekenen. Ook kun je de hulp inschakelen van een deskundige, zoals een mediator. Een mediator berekent de partneralimentatie aan de hand van de behoefte en de draagkracht. Dus hoeveel geld heeft de ontvangende partner nodig? En welk bedrag kan de betalende partner missen?
Hoe lang moet je partneralimentatie betalen?
De regels voor partneralimentatie zijn op 1 januari 2020 veranderd. Sindsdien is de duur van partneralimentatie bepaald op de helft van de tijd die je getrouwd was. Met een maximum van 5 jaar. Duurde je huwelijk acht jaar? Dan heeft de ontvangende ex-partner recht op 4 jaar partneralimentatie.
Er gelden echter drie uitzonderingen op deze regel:
- Heb je kinderen? Dan loopt de partneralimentatie door totdat het jongste kind 12 jaar oud is.
- AOW (Algemene Ouderdomswet) is de volgende uitzondering. Is de partner die alimentatie ontvangt minder dan 10 jaar van de AOW-gerechtigde leeftijd verwijderd? En duurde het huwelijk of geregistreerd partnerschap 15 jaar of langer? Dan heeft de ontvangende partner recht op partneralimentatie totdat zijn of haar AOW ingaat.
- Je leeftijd kan ook een uitzondering vormen. Ben je als ontvangende partner voor 1 januari 1970 geboren en was je minstens 15 jaar getrouwd? En ben je daarnaast nog langer dan 10 jaar van de AOW-gerechtigde leeftijd verwijderd? Dan heb je 10 jaar lang recht op partneralimentatie.
Ben je gescheiden voor 1 januari 2020?
Ben je al gescheiden en wil je weten hoe lang je nog partneralimentatie betaalt of ontvangt? Tussen 1 juli 1994 en 1 januari 2020 golden andere regels. Als je gescheiden bent in die periode is de duur van de partneralimentatie maximaal 12 jaar. Uitzondering daarop is weer als je huwelijk korter duurde dan 5 jaar en je geen kinderen hehbt. In dat geval loopt de partneralimentatie door voor dezelfde duur als de duur van je huwelijk.
Ben je gescheiden voor 1 juli 1994? Toen gold partneralimentatie nog voor onbepaalde tijd. Hoe lang je partneralimentatie ontvangt of betaalt, hangt dan dus af van de afspraken die je bij je scheiding maakte. Of wat de rechter destijds bepaalde.
Wanneer mag je stoppen met partneralimentatie betalen?
In sommige situaties kan de alimentatieplicht voortijdig vervallen. Dat gebeurt bijvoorbeeld als het inkomen van de ontvangende partner stijgt. Of als het inkomen van de betalende ex-partner daalt. Je kunt dit dan samen regelen via een mediator of advocaat. Als dat niet lukt, kun je een herberekening aanvragen bij de rechter.
Als de ontvangende ex-partner hertrouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat samenwonen, kan de situatie ook veranderen. De vaste lasten dalen dan, waardoor de financiële verhoudingen veranderen. Hierdoor vervalt de partneralimentatie mogelijk. Of wordt het bedrag verlaagd. Ook hiervoor geldt dat je dat met juridisch dienstverleners kunt regelen. Of bij de rechter, als je ex-partner niet wil meewerken.
Partneralimentatie stopt ook wanneer één van de ex-partners overlijdt.
Als juist de betalende ex-partner een nieuwe relatie krijgt, heeft dat niet direct invloed op partneralimentatie. Wanneer zij gaan samenwonen, kan dat wel gevolgen hebben. De nieuwe partners verdelen dan de woonlasten. Daardoor houdt de ex-partner meer geld over. Dat kan leiden tot een hoger bedrag aan alimentatie na herberekening.
Niet-wijzigingsbeding in echtscheidingsconvenant
Let goed op: soms wordt in een echtscheidingsconvenant een niet-wijzigingsbeding bepaald. Dat betekent dat de partneralimentatie gelijk blijft, ongeacht de situatie of wijzigingen daarin.
Partneralimentatie en de belasting
Betaal je partneralimentatie? Dan is dit aftrekbaar van de belasting. Je mag het bedrag dat je aan alimentatie betaalt in je aangifte inkomstenbelasting aftrekken. Als je alimentatie van je ex-partner ontvangt, dan geef je dit inkomen aan in je aangifte inkomstenbelasting.
Lees meer over partneralimentatie en belasting
Partneralimentatie afkopen
Soms kun je kiezen om partneralimentatie in één keer te betalen. Dit doet je altijd in overleg. Je betaalt de partneralimentatie dan niet iedere maand, maar ineens. Dat heet afkopen. De afkoopsom zijn voor de alimentatieontvanger inkomen en moet worden opgegeven bij de aangifte inkomstenbelasting. De alimentatiebetaler kan het bedrag aftrekken bij de aangifte inkomstenbelasting.
Het nadeel aan een afkoopsom is dat de partneralimentatie niet meer kan wijzigen. Stel dat je de partneralimentatie voor een periode van 10 jaar afkoopt. En je ex gaat na 2 jaar samenwonen, dan zou je (mogelijk) niet meer verplicht zijn om partneralimentatie te betalen. Je hebt dan voor een periode van 8 jaar teveel partneralimentatie betaalt. Dit kun je niet terugvorderen.
Effect van partneralimentatie op je hypotheek
Betaal je alimentatie aan je ex-partner? Dan ziet je hypotheekverstrekker dit als een financiële verplichting, waardoor je minder kunt lenen. Vraag je zelfstandig adviseur wat dit betekent voor je situatie. Mogelijk zijn er kosten verbonden aan dit advies.
