Scheiden en kosten: wat kost een scheiding? 

Welke kosten kun je verwachten bij je scheiding?

Er is niet één antwoord te geven op de vraag wat een scheiding gemiddeld ongeveer kost. Het wordt in hoge mate bepaald door je situatie. Dat zit zo: in de echtscheidingsprocedure zijn een aantal stappen noodzakelijk. Denk aan notariskosten en juridische dienstverlening. Daar zijn kosten aan verbonden. Onder die kosten kom je niet uit.

Veel andere kosten kunnen hoog of laag uitvallen. Dat hangt af van de verstandhouding tussen jou en je ex. De grootste bedragen zijn gemoeid met het bepalen van de voorwaarden van je scheiding en de onderhandeling tussen jou en je ex. Daar heb je zelf invloed op. Scheiden jij en je ex met een goede verstandhouding? Dan maak je hopelijk samen in goed overleg afspraken, zonder dat juridische ondersteuning of mediation nodig is.

Wellicht is dit bij jou niet het geval. Je hebt dan advies of mediation nodig om er samen met je partner uit te komen. In dat geval kunnen de kosten van een echtscheiding oplopen.

Er zijn meerdere kostenposten waar je rekening mee kunt houden en waar je eventueel op kunt besparen.

1) De kosten van griffierecht bij een echtscheiding

Een juridische kostenpost bij een echtscheiding is griffierecht, of -eenvoudiger uitgedrukt- griffiekosten, of de kosten van het aanvragen van de echtscheiding bij de rechtbank. Deze kosten moeten bij elke echtscheiding betaald worden.

Het griffierecht is een vastgesteld bedrag dat elk jaar bijgesteld wordt. Voor 2023 zijn de kosten bepaald op € 314. Op rechtspraak.nl vind je meer informatie over de hoogte van het griffierecht bij een echtscheiding.

2) De kosten van het echtscheidingsconvenant

Andere kosten die bij elke scheiding een rol spelen, hebben te maken met het echtscheidingsconvenant. Dit is de overeenkomst die jij en je ex-partner sluiten over de voorwaarden van je scheiding. Dat gaat bijvoorbeeld over schulden en bezittingen en eventuele alimentatie. Heb je kinderen uit dit huwelijk? Dan is naast deze overeenkomst ook een ouderschapsplan nodig.

De kosten voor het echtscheidingsconvenant zijn een post waar je sowieso rekening mee moet houden. Jij en je ex-partner moeten het eens zijn over de inhoud, om het convenant op te kunnen stellen. Om de overeenkomst tot een rechtsgeldig document te maken moet deze zijn opgemaakt door een notaris, mediator of advocaat.

Idealiter onderhandel je zelf over de voorwaarden en is de juridische dienstverlening beperkt tot het rechtsgeldig opstellen van het echtscheidingsconvenant. Daarvoor kun je je richten tot een notaris.

Als je hulp nodig hebt bij het onderhandelen over de voorwaarden in het convenant, kan een notaris je niet helpen. In dat scenario heb je hulp nodig van een advocaat of mediator.

3) De kosten van een advocaat bij een scheiding

De kosten van een advocaat vormen vaak de grootste kostenpost bij een scheiding. Een scheidingsadvocaat wordt ingehuurd om te onderhandelen over de voorwaarden in het convenant. Dit kost veel tijd en daardoor lopen de kosten op.

Probeer daarom eerst om er samen uit te komen. Lukt dit jou en je ex-partner niet? Overweeg pas dan juridische ondersteuning. Je kunt de kosten van de advocaat bij je echtscheiding vervolgens beperken door er samen één in de arm te nemen en de kosten hiervoor te delen. De advocaat treedt dan op als onderhandelaar en vraagt na de onderhandelingen de scheiding aan bij de rechter.

Als je ook met hulp van een onderhandelaar niet tot een akkoord komt, kun je ieder een eigen advocaat in de arm nemen. Deze probeert dan de beste resultaten voor je te behalen. Je betaalt deze kosten dan zelf en deelt deze niet met je ex-partner. Hierdoor vallen de kosten hoger uit, maar het maakt het onderhandelingstraject vaak ook langer en complexer. Daardoor lopen de kosten van een advocaat bij je scheiding in dit scenario snel op.

4) De kosten van een mediator bij een scheiding

Een voor alle partijen prettiger optie om te onderhandelen over de voorwaarden waaronder je uit elkaar gaat: een mediator. Deze heeft naast aandacht voor de onderhandeling en juridische zaken, ook aandacht voor de emotionele kant van een echtscheiding.

Een mediator legt samen met beide partijen afspraken vast over alimentatie, eventuele zorg voor de kinderen, co-ouderschap en kinderalimentatie, je koophuis en je bezittingen en schulden. De mediator treedt op als neutrale onderhandelaar tussen twee partijen. Je neemt dus één mediator in de arm en deelt de kosten van mediation bij je scheiding.

De gewenste uitkomst van het mediation-traject is om samen afspraken te maken en deze vast te leggen in het echtscheidingsconvenant. Als dat lukt, hoef je alleen nog (gezamenlijk) een advocaat in te huren voor het aanvragen van de echtscheiding bij de rechter.

Scheiden vanuit een lastige financiële situatie

Een scheiding in goed overleg is minder duur dan een vechtscheiding, maar er zijn altijd juridische kosten gemoeid met de afwikkeling. Kom je vanuit een lastige financiële situatie, of ga je scheiden met schulden? Dan zijn er mogelijkheden om kosten te besparen of financiële ondersteuning aan te vragen.

Rechtsbijstand voor je scheiding

Als je een rechtsbijstandverzekering hebt, kun je een deel van de kosten daar mogelijk op verhalen. Rechtshulp bij een echtscheiding wordt niet vergoed, maar soms is er wel een vergoeding voor een mediator.

Als je niet verzekerd bent en de kosten van rechtsbijstand bij je echtscheiding niet kunt dragen, is er een mogelijkheid tot gesubsidieerde rechtsbijstand vanuit de overheid. Daar heb je een inkomensverklaring voor nodig. Meer hierover vind je op de site van de Raad van Rechtsbijstand.

Goedkoop online scheiden

Als je niet in aanmerking komt voor subsidie, maar je wel graag wilt besparen op je echtscheiding, is het mogelijk om goedkoop ‘online’ te scheiden. Er zijn meerdere partijen die dit als dienst aanbieden. Een belangrijke voorwaarde is dat jij en je ex-partner in goed overleg uit elkaar gaan. Je overlegt zelf over de voorwaarden en legt deze vast.

Kies je er voor om goedkoop online te scheiden? Dan beperk je de kosten mogelijk zelfs tot een bedrag van enkele honderden euro's. Maar wees je ervan bewust dat er ook risico’s zijn. Je maakt financiële afspraken voor de toekomst. Als deze afspraken in de praktijk in je nadeel werken, kunnen de kosten daarvan uiteindelijk hoger uitvallen dan de besparing die je nu op je scheiding hebt.

Tips om te besparen op je scheidingskosten

Je hebt het op deze pagina kunnen lezen: het beëindigen van je huwelijk of partnerschap kost je hoe dan ook geld. Maar het is wel mogelijk om te besparen op de kosten van de scheiding. Het belangrijkste is het beperken van de juridische ondersteuning die je nodig hebt. Maar er is meer. Hieronder (nogmaals) de bespaartips op een rij:

Probeer er zelf uit te komen, zonder juridische hulp

Probeer met je ex-partner zelf tot voorwaarden te komen. Juridische kosten lopen snel op. Een advocaat rekent een uurtarief. Zelfs bij een voordelige dienstverlener kan het hard gaan met het aantal uren en dus het factuurbedrag. Het is belangrijk dat je je realiseert dat je advocaat geen psycholoog of hulpverlener is.

Neem samen één advocaat, of kies voor een mediator

Als je echt juridische hulp nodig hebt bij het onderhandelen, neem dan samen één advocaat in de arm. Daarmee verklein je de kans op een langslepend conflict en onderhandelingstraject, met alle emoties en kosten die daarbij komen kijken. Nog beter: kies voor een mediator. Die rekent doorgaans een lager uurtarief.

Check je rechtsbijstandsverzekering

Als je een rechtsbijstandverzekering hebt, kan het zijn dat deze bepaalde zaken vergoedt. Het loont om dit uit te zoeken.

Stel zelf de juridische documenten op

Het voordeligst is om zelf het voorwerk te doen voor de juridische documenten, waaronder het echtscheidingsconvenant. Dit bespaart kosten, maar vraagt veel tijd.

Welke kosten van de scheiding zijn aftrekbaar?

De kosten van een scheiding zelf zijn niet aftrekbaar van je (inkomsten)belasting. Maar inkomsten en kosten die voortkomen uit de voorwaarden van je scheiding, hebben wel gevolgen voor je fiscale situatie. Denk hierbij aan:

Kijk voor een overzicht van de mogelijke wijzigingen op de site van de Belastingdienst.

Een eenzijdige scheiding en de kosten daarvan

Alle voorbeelden op deze pagina houden er rekening mee dat jij en je partner het eens zijn over de echtscheiding. Soms is dat niet het geval. Dan is een eenzijdige scheiding een mogelijkheid. Het is lastig om de precieze kosten van eenzijdig scheiden te voorspellen, maar in de regel leidt het tot hogere kosten dan bij een reguliere scheiding. Er gaat altijd juridische dienstverlening mee gepaard en vaak zijn de onderhandelingen moeizaam. Dat kost veel tijd en geld.

Terug naar de overzichtspagina