Pensioen na een scheiding

Wanneer heb je recht op pensioen van je ex-partner?

Je hebt recht op een deel van het ouderdomspensioen van je ex-partner als je getrouwd was, of een geregistreerd partnerschap of samenlevingscontract had. Uiteraard geldt dit alleen als je ex-partner pensioen opbouwde. Heb je zelf ook pensioen opgebouwd? Dan heeft je ex-partner omgekeerd ook recht op een deel van je ouderdomspensioen. Ex-partners hebben alleen recht op een deel van het bedrag dat tijdens hun huwelijk of partnerschap opgebouwd werd.

Je recht op het ouderdomspensioen van je ex-partner is vastgelegd in de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding. Deze wet is leidend, tenzij je andere afspraken maakte bij je scheiding en deze vastlegde in de echtscheidingsconvenant.

Heb jij of je partner niet in loondienst gewerkt, maar wel pensioen opgebouwd? Dan gelden hiervoor dezelfde regels als pensioen dat wel in loondienst is opgebouwd. Heb je voor een (aanvullend) pensioen op een andere manier gespaard, bijvoorbeeld via Aanvullend Pensioen Opbouwrekening van RegioBank? Dan gelden dezelfde regels als voor je andere bezittingen en schulden. Als je meer wilt weten over die regels, bekijk dan onze informatiepagina over scheiden met schulden.

Op het gebied van pensioen en belastingen gelden ook andere regels als je ondernemer bent. We raden aan om contact te zoeken met een financieel adviseur. Bijvoorbeeld een zelfstandig adviseur van RegioBank. Je betaalt hiervoor mogelijk wel advieskosten.

Hoeveel pensioen krijg je van je ex-partner?

Als mensen gaan scheiden leggen ze doorgaans afspraken vast in een echtscheidingsconvenant. Heb jij dit ook gedaan? Dan maak je destijds misschien ook afspraken over de verdeling van je pensioen en dat van je ex. Als hierover geen afspraken in het echtscheidingsconvenant zijn vastgelegd, dan geldt de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding.

Ga je nog scheiden? Dan kun je ervoor kiezen om je pensioen na de scheiding automatisch volgens de wet te verdelen. Maar je hebt ook de keuze om dit anders te doen. Hierover maak je dan afspraken met je partner, die je vastlegt in de convenant of echtscheidingsovereenkomst. De mogelijkheden zijn:

Verdelen in een andere verhouding

Je verdeelt het pensioen in een andere verhouding. Je moet deze verdeling dan doorgeven aan de pensioenuitvoerders.

Pensioen splitsen

Je kunt je pensioen ook splitsen in plaats van verdelen. Het pensioen wordt dan ook over jullie beiden verdeeld. Het verschil is dat je je halve deel zelf in beheer krijgt in een eigen pensioenpotje bij de pensioenaanbieder. Je mag hier dus zelf over beslissen. Beslissingen die je ex maakt over zijn of haar deel hebben geen gevolgen voor jouw deel.

Let op: sinds 1 mei 1995 geldt de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding. Binnen die wet is splitsen van het pensioen het uitgangspunt.

Pensioen niet verdelen

Je kunt er ook voor kiezen het pensioen helemaal niet te verdelen. Ook als jullie beiden je eigen pensioen houdt, moet je dit vastleggen in het echtscheidingsconvenant.

Goed om te weten: afspraken in het echtscheidingsconvenant zijn in principe definitief. Zonder medewerking van je ex-partner is de kans klein dat je er iets aan kunt wijzigen. Denk dus goed na voor je beslist over je pensioen. Het is ingewikkelde materie én het gaat over grote bedragen. Het is dus verstandig je door een expert te laten adviseren. Bijvoorbeeld een zelfstandig adviseur van RegioBank. Je adviseur rekent hiervoor mogelijk wel advieskosten.

Wet verevening pensioenrechten bij scheiding

Sinds 1 mei 1995 hebben we in Nederland de Wet verevening pensioenrechten. Deze wet regelt de verdeling (ofwel verevening) van het pensioen bij een echtscheiding. De wet geldt ook voor partners die hun geregistreerd partnerschap beëindigden. Volgens deze wettelijke bepaling hebben beide ex-partners recht op 50 procent van het pensioen van de ander, dat opgebouwd werd tijdens het huwelijk of partnerschap. Maar dit geldt alleen als je niet zelf andere afspraken maakte en vastlegde in het echtscheidingsconvenant.

De Wet verevening pensioenrechten bij scheiding geldt alleen voor echtparen of partners die gescheiden zijn op of na 1 mei 1995. Is dat niet van toepassing op je situatie? Dan gelden er andere regels.

Pensioen verdelen bij scheiding na 30 april 1995

Ging je na 30 april 1995 scheiden? Dan geldt de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding. In deze wet staat dat je je pensioen met je ex moet verdelen als je getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had.

Pensioen verdelen bij scheiding voor 1 mei 1995

Ben je voor 1 mei 1995 gescheiden, maar na 27 november 1981? En was je getrouwd in gemeenschap van goederen? Dan val je onder de regels van het Boon van Loon-arrest (pensioenarrest) en niet onder de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding.

Allereerst geldt het Boon van Loon-arrest alleen als je getrouwd was in gemeenschap van goederen. Als je trouwde onder huwelijkse voorwaarden geldt deze regeling niet.

Er is een ander belangrijk verschil met de Wet verevening pensioenrechten: je hebt ook recht op het pensioen dat je ex-partner opbouwde voordat je getrouwd was.

Pensioen verdelen bij scheiding voor 27 november 1981

Voor 27 november 1981 waren er geen regels of wetten voor de verdeling van het pensioen. Ben je voor deze datum gescheiden? Dan heb je geen recht op het pensioen van je ex.

Neem voor meer informatie over je situatie contact op met je zelfstandig adviseur.

Bijzonder nabestaandenpensioen van je ex-partner

Ben je gescheiden en is je ex-partner overleden? Misschien heb je dan recht op bijzonder nabestaandenpensioen.

Naast ouderdomspensioen, dat wordt uitgekeerd als je de pensioenleeftijd bereikt, bevat een pensioenregeling namelijk ook nabestaandenpensioen. Dat wordt uitgekeerd bij overlijden en bestaat uit partnerpensioen en wezenpensioen. Wezenpensioen is voor de kinderen van de overledene, en geldt tot zij 25 jaar zijn. Partnerpensioen is het deel dat de weduwe of weduwnaar ontvangt. Dit is ook wel bekend als weduwepensioen.

Na een echtscheiding heeft de ex-partner in sommige gevallen ook recht op nabestaandenpensioen. Dit heet dan bijzonder nabestaandenpensioen. De nabestaande heeft hier alleen recht op als de overledene ná de pensioendatum overlijdt, tenzij je zelf iets anders hebt vastgelegd in het echtscheidingsconvenant. Vaak is het bijzonder partnerpensioen een percentage van het reguliere partnerpensioen.

Als je het pensioen na de scheiding splitst of omzet in ouderdomspensioen, vervalt je recht op bijzonder nabestaandenpensioen.

Pensioen na een scheiding als je wilt hertrouwen

Heb je een nieuwe relatie en wil je hertrouwen of je partnerschap registreren? Dan verandert er niet veel aan je situatie. Je ex-partner behoudt het recht op zijn of haar deel van jouw pensioen.

Had je je pensioen niet gesplitst? Ook dan zijn er geen gevolgen voor het ouderdomspensioen. De verdeling blijft hetzelfde: je krijgt ieder je deel van het bedrag dat je ex tijdens je huwelijk opbouwde.

Bijzonder nabestaandenpensioen en hertrouwen

Voor ouderdomspensioen zijn er geen gevolgen als je hertrouwt of een nieuwe partner krijgt. Voor bijzonder nabestaandenpensioen is dat anders. Als je gescheiden en hertrouwd bent, heeft zowel je ex als je nieuwe partner recht op een deel van het nabestaandenpensioen dat in je pensioenregeling is opgenomen. Ieder krijgt dan het deel dat in verhouding staat met de duur van je huwelijk.

De precieze regels verschillen per aanbieder of pensioenfonds. Neem contact op met je pensioenverstrekker voor informatie over je situatie.

Afzien van pensioen ex-partner

Je kunt bij je scheiding afzien van het pensioen van je ex-partner. Of andersom. Het staat je vrij om andere afspraken te maken. Bijvoorbeeld om het pensioen helemaal niet te verdelen of te splitsen. Of om dit in een andere verhouding te doen. Als je meer inkomen had, kun je bijvoorbeeld afzien van het pensioen van je ex-partner, terwijl je je pensioen andersom wel deelt. Afspraken hierover leg je vast in het echtscheidingsconvenant.

Zelf aan je ex-partner uitbetalen

Betaal je zelf een deel van je pensioen aan je ex? Of je ex-partner aan jou? Dat heeft gevolgen voor je inkomstenbelasting. Het bedrag dat je uitbetaalt, mag je aftrekken van de inkomstenbelasting. Als je een bedrag ontvangt, geef je dit op bij de jaarlijkse inkomstenbelasting.

Pensioenfonds op tijd informeren

Informeer ook het pensioenfonds over de afspraken. Doe dit binnen twee jaar na je scheiding. Ook als je niet afwijkt van de wettelijke regeling. Je gebruikt hiervoor het formulier van de Rijksoverheid:  Mededelingsformulier in verband met verdeling van ouderdomspensioen bij scheiding.